معاون رئیس جمهور و عضو هیات رئیسه مجلس در قاب تلویزیون با یکدیگر مناظره کردند.khabaronline: حجت الاسلام محمدرضا میرتاج الدینی معاون رئیس جمهور در امر قانون اساسی و محمدحسین فرهنگی عضو هیات رئیسه مجلس مهمانان مناظره مناظره تلویزیونی «دیروز امروز فردا» درباره تعامل دولت و مجلس بودند. در ابتداي اين مناظره، ميرتاجالديني در تعريف يک مناظره خوب به بحث بدون جدل اشاره کرد که منجر به روشن شدن مسائل ميشود. فرهنگي نيز خروجي مناسب و پرهيز از بحثهاي کليشهاي را به تعريف وي افزود. معاون رئيس جمهور که ميگفت انتظار دولت از مجلس نهم، تعاملي بالاتر از مجلس هشتم بود، افزود: اما متاسفانه نه تنها تعامل بيشتر نشد که کمتر هم شد و ما از سطح تعامل کنوني راضي نيستيم. به گفته وي هرچه تعامل ميان دولت و مجلس بيشتر شود، خدمت به مردم نيز بيشتر خواهد شد. وي با تاکيد بر رويکرد همکاري و تعاملي در روابط ميان دو قوه، ادامه داد: براي بهبود شرايط کنوني نيازمند اصلاح رويکردها هستيم. حمايت و پشتيباني از دولت بايد با رويکرد مثبت باشد. نه اينکه هر کسي که از دولت حمايت کند را «وکيل الدوله» بخوانند! چرا برخي حمايت از دولت را امر مذمومي مي دانند؟ مگر دولت نماينده مردم نيست؟ نمايندگان مجلس، نماينده مردم هستند. رئيس جمهور هم نماينده مردم است که با اکثريت مطلق آراي مردم انتخاب ميشود. اعضاي هيات دولت را هم نمايندگان مردم انتخاب ميکنند. ميرتاجالديني با اشاره به تنفيض حکم رياست جمهوري از سوي رهبر انقلاب، خاطرنشان کرد: از اين رو رئيس جمهور يک امتياز بيشتر از نمايندگان مجلس هم دارد. فرهنگي نيز که تاييد ميکرد تعامل خوبي ميان دولت و مجلس برقرار نيست، متذکر شد: البته اين رابطه در مجلس هفتم و هشتم هم خوب نبود. هرچه دولتها به آخر دوره خود نزديک ميشوند هم معمولا روابط به اين سمت پيش ميروند و تعاملات کمتر ميشود. وي افزود: القاي اينکه قواي سه گانه در کشور درگير هستند، وجهه خوبي براي نظام ما در عرصه بين المللي ايجاد نميکند. عضو هيات رئيسه مجلس در واکنش به اظهارات ميرتاجالديني که راي مردم به رئيس جمهور را در مقامي بالاتر از راي مردم به نمايندگان مجلس، ميدانست ادامه داد: بر اساس قانون اساسي نمايندگان مردم پس از حضور در مجلس، نماينده همه ملت ايران هستند نه فقط نماينده حوزه انتخابيه خود. نمايندگان مجلس هم نماينده کساني هستند که به آنها راي داده اند و هم نماينده کساني که راي ندادهاند و ميتوانند در تمامي امور کشور، اظهارنظر کرده و تحقيق و تفحص کنند. به گفته وي، مشکل جايي بوجود مي آيد که نمايندگان ميخواهند در کار اجرا دخالت کنند يا دولت بخواهد که مجلس، پيرو آنها باشد و هرچه به مجلس فرستاده شد؛ تمام و کمال پذيرفته شود. کما اينکه پيش از اين هم از سوي دولت اعلام شد که چرا مجلس در لوايح ما تغييراتي ايجاد ميکند. فرهنگي رابطه مجلس و دولت را به رابطه ميان بنا و مهندس اجرا تشبيه کرد و گفت: مجلس بنا است که برنامه ريزي ميکند و بر حسن اجرا نظارت دارد و مهندس اجرا هم دولت است. اگر در اين ميان بين دولت و مجلس ناهماهنگي ايجاد شود، بيگانگان سوء استفاده کرده و فشار مضاعفي بر کشور وارد مي آورند. کما اينکه پس از انتخابات ۸۸، نخستين تحليلي که در عرصه بين الملل ايجاد شد اين بود که بايد با نظامي که از چنين پشتوانه مردمي اي برخوردار است، تعامل داشته باشيم. اما به محض اينکه اختلافاتي در داخل ايجاد شد، دشمنان هم به حمايت از اين اختلافها پرداختند. در ادامه اين مناظره، ميرتاجالديني تاکيد بر اينکه «رئيس جمهور نماينده مردم است» را به دليل رفع اين «توهم» دانست که برخي همکاري با دولت را برنميتابند و رئيس دولت را نماينده مردم نميدانند. برخي نمايندگان فکر مي کنند که به واسطه نمايندگياشان بايد مدام از دولت انتقاد کنند. من رد نمي کنم که نمايندگان حق اظهار نظر درباره همه مسائل را دارد اما قانون صراحت ندارد که هر نماينده اي نماينده کل ملت باشد. معاون رئيس جمهور در ادامه به تصحيح سخنان احمدينژاد درباره اينکه «الان زمان قاجار نيست» پرداخت و با بيان اينکه بخشي از سخنان رئيسجمهور تحريف شده است، ادامه داد: ايشان گفته بودند که «دولت دولت قاجار نيست که نمايندگان مجلس مشروطه هر روز با آن مقابله کنند». يعني اينگونه نيست که مجلس، دولت را منتخب مردم نداند و مدام در کار وي دخالت کنند. نگاه دولت به مجلس هم اين نيست که هر چه دولت بخواهد، مجلس انجام دهد. در همان چارچوب قانون اساسي، دولت، اختيارات مجلس را پذيرفته است. اما مجلس در امر قانون گذاري خود نبايد در کار اجرايي دخالت کند. مجلس مثلا براي پنج سال ريل گذاري ميکند اما يکسال نشده، ريل را عوض ميکند! مثل همين موضوع ادغام وزارتخانهها! فرهنگي در پاسخ به وي گفت: اينگونه نيست که تصور شود مجلس همواره از موضع لج و لجبازي با دولت روبرو ميشود. البته برخي کنشها، طبيعتا واکنشهايي را هم برميتابد. وي با اشاره به سوالات اخير نمايندگان از وزراي آموزش و پرورش، ورزش و صنعت؛ در هفتهاي که گذشت، ادامه داد: پاسخهاي وزراي ورزش و آموزش و پرورش، نمايندگان را قانع نکرد اما نمايندگان از سخنان وزير صنايع قانع شدند. پس اينگونه نبود که نمايندگان بخواهند راي منفي به دولت بدهند تا پيغامي داشته باشند. عضو هيات رئيسه مجلس بر همين اساس، ادامه داد: واکنش مجلس به ادغام وزارتخانهها و جلوگيري از اجراي فاز دوم قانون هدفمندسازي، از سر لجبازي نبود. بلکه به دليل شرايطي بود که در کشور به دليل شوک اقتصادي و تورم بوجود آمده بود. ضمن اينکه اين قوانين لغو هم نشده اند، بلکه اصلاح شدند.در بخشی از این مناظره مجری برنامه از مهمانان پرسید: «اختلاف نظرهای پیاپی میان دولت و مجلس چه عایدی برای مردم دارد؟» فرهنگی در پاسخ به این سوال با بیان اینکه مردم قطعا از تعامل دو قوه سود میبرند، گفت: اما تعامل صرفا تعریف و تمجید نیست! در همین موارد اخیر که مجلس ورود کرد و نرخ ارز کاهش پیدا کرد برای مردم سودمند بود. وی با اشاره به وظایف مجلس، خاطرنشان کرد: اگر مجلس درباره جوانان از وزیر سوال کند، قطعا خیرش به مردم میرسد. کما اینکه اگرچه جلوی استیضاح وزیر ورزش را گرفتیم اما اخیرا پس از سوال نمایندگان از این وزیر، شاهد بودیم که اوضاع بهتر شده و این وزارتخانه به جز امور ورزش، به امور جوانان نیز سر و سامان میدهد. این همه حاشیه درباره اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری بوجود آمد، برداشتهای سویی شد و موضع گیریهایی صورت گرفت؛ در حالیکه هدف مجلس ایجاد یک سازوکار مناسب برای نحوه ثبت نام در این انتخابات بود. پس از برداشتهایی که بوجود آمد هم دیدید که مجلس از موضع خود دست کشید و ماده مورد اعتراض را حذف کرد. عضو هیات رئیسه مجلس در ادامه گفت: الان هم از این تریبون از شورای نگهبان میخواهیم که خودشان تمهید کنند و این وضعیت را اصلاح کنند تا حداقل تحصیلات و سوابق مشخص شود و مکانیزمهایی بگذارند که ثبتنامها مثل قبل با تعدد زیاد نباشد. صداو سیما هم هدف مجلس را به درستی منعکس کند. به گفته وی، دولت اگر به جای پرداختن به حواشی به وظایف اصلی خود بپردازد و در چارچوب قانون به تعامل با مجلس همت گمارد، قطعا شرایط بهتر خواهد شد. کما اینکه در مورد هدفمندی یارانهها هم این تعامل بود که باعث شد این قانون تصویب شود. وی با کنایه گفت: هرچند که بخشهایی از این قانون اجرا نشد! اگر به جای این تعامل، کسانی بگویند که ما نماینده مردمیم، ما رای اکثریت را داریم نه شما و از این حرفها به جایی نمیرسیم. مردم نمایندگان را انتخاب کردهاند که نمایندهاشان باشند و رئیس جمهور را هم انتخاب کردند که رئیس جمهور آنها باشد نه چیز دیگر! اساس اینکه قانون اساسی چنین چارچوبی را تعریف کرده برای جلوگیری از استبداد بوده است. اگر غیر از این باشد، استبداد شکل میگیرد که قطعا به ضرر مردم است. میرتاجالدینی که تبدیل شدن اختلاف نظرها به تعارض را مضر میخواند، در واکنش به سخنان فرهنگی گفت: زمانی که دولت قانون هدفمندی را به مجلس آورد، تعارضات باعث شد که به جای تصویب یک ماهه این قانون، بیش از یکسال و نیم تصویبش در مجلس طول بکشد. الان هم همین تعارضات اجازه نمیدهد که اجرای این قانون وارد فاز دوم شود. در حالیکه دولت میخواست گام دوم این قانون را اجرا کند تا دولت بعد راحت تر به پیش برود. اما وقتی مجلس در کارهای اجرایی دخالت میکند، عملا کارها عقب میافتد. معاون رئیس جمهور در امر قانون اساسی همچنین در واکنش به اظهارات عضو هیات رئیسه مجلس که گفته بود «ورود مجلس به بحث نوسانات ارزی، منجر به کاهش نرخ ارز شد» نیز اظهار داشت: مجلس دو نوع ورود به این بحث داشت. یکی سوال از رئیس جمهور و دوم جلسات تعاملی با دولت. وی سپس از فرهنگی پرسید: کدام یک از این دو رویکرد موثر واقع شد؟ فرهنگی هم در پاسخ به او یادآور شد که مجلس رویکرد سومی هم داشت و آن تصویب قانونی بود که دولت مابه تفاوت نرخ فروش ارز به نسبت آنچه در قانون بودجه آمده را به خزانه بازگرداند و در امور دلخواه هزینه نکند. پاسخ عضو هیات رئیسه مجلس، عملا سوال معاون رئیس جمهور را به خود او بازگرداند و میرتاجالدینی هم گفت: این مصوبهاتان هم باز دخالت در امر اجرا بود که میخواستید دست دولت را ببندید. وی در ادامه این مابه تفاوت فروش نرخ ارز را «بودجه تنخواهی در اختیار دولت» خواند و با پاسخ هوشمندانه فرهنگی مواجه شد که گفت: من نمیخواهم خیلی این مساله را باز کنم اما مشخص است که این مصوبه مجلس، مشوق را از دولت گرفت! میرتاجالدینی حرف او را رد و تاکید کرد که رویکرد مجلس، ایجاد محدودیت برای دولت بوده است. اما فرهنگی با خونسردی توضیح داد: شما گفتید که میخواستدی «تن خواهی دست دولت باشد»، یعنی دست دولت باز باشد از این مابه تفاوت استفاده کند. اما ما گفتیم دولت در چارچوب قانون باید از این درآمد استفاده کند. معاون رئیس جمهور که از سخنان عضو هیات رئیسه مجلس رنجیده به نظر میرسید، پرسید: یعنی شما میگویید که دولت خودش قیمت ارز را بالا میبرد که درآمدی داشته باشد؟ این حرف که درست نیست! فرهنگی هم پاسخ داد: من نمیگویم که دولت رسما چنین تصمیمی گرفته بود. منظور من از اینکه گفتم مابه تفاوت نرخ ارز برای دولت، مشوق بوده است؛ این بود که وقتی مشکلات هست و فشار اقتصادی هم هست، تغییر نرخ ارز میتوانست منبع درامدی برای دولت باشد تا برخی طرحهای عقبمانده را جلو ببرند. اما با مصوبه مجلس این مشوق از بین رفت و ما به تفاوت نرخ ارز تبدیل شد به منبعی برای بودجه کشور. میرتاجالدینی هم با بیان اینکه نباید حق دولت در این رابطه ضایع شود، در واکنش به اظهارات فرهنگی گفت: تثبیت نوسانات نرخ ارز از قبل آغاز شده بود و اغلب هم این تصمیمات مشترکا با مجلس اخذ شده بود. از جمله تخصیص ارز مرجع به کالاهای اساسی. سپس دولت با ارائه ارز مبادلهای سعی کرد قیمت را کاهش بدهد. سیاست رئیسجمهور هم این بود که ارزش پول ملی پایین نیاید. اینگونه صحبت کردن که «دولت می خواست نرخ ارز برود بالا» درست نیست. کدام دولت می خواهد در چنین شرایط اقتصادی چنین کاری کند؟! فرهنگی هم با لبخند از او پرسید: پس چرا مخالف مصوبه مجلس بودید؟ میرتاجالدینی هم پاسخ داد: همین است که میگویم شما با قانون گذاری میخواهید در همه امور اجرایی دخالت کنید! در بخشي از اين مناظره معاون رئيس جمهور به کنايه از تغيير قانون برنامه پنجم پس از يکسال از تدوين آن در امر ادغام وزارتخانهها سخن گفت و اظهار داشت: مجلس در امر قانون گذاري خود نبايد در کار اجرايي دخالت کند. مجلس مثلا براي پنج سال ريل گذاري ميکند اما يکسال نشده، ريل را عوض ميکند! مثل همين موضوع ادغام وزارتخانهها! عضو هيات رئيسه مجلس هم توضيح داد: بر اساس برنامه پنجم قرار بود ۲۲ وزارتخانه به ۱۷ عدد کاهش داده شود اما پس از آن وزارت ورزش هم با راي مجلس به مجموعه وزارتخانهها افزوده شد. براي همين از سوي مجلس اعلام کرديم که به جاي ۱۷ وزارتخانه، تعداد وزارتخانهها ۱۸ عدد باشد. چون وزارت ورزش با راي مجلس ايجاد شده بود. اما دولت بيتوجهي کرد و به استناد اينکه بايد وزارتخانهها ۱۷ عدد بشود، دست به ادغام اخير زد. محمدحسين فرهنگي در پاسخ به سوال مجري برنامه که از او ميپرسيد، «به نظر شما اختلافات ميان دولت و مجلس چگونه شکل ميگيرد؟»، گفت: من استارت {سرآغاز} اختلاف نظرها را در رفتار دولت ميدانم که تبعات بعدي آن در مجلس بوجود ميآيد. ميرتاجالديني هم که به تعارضات ميان دولت و مجلس اذعان داشت، در پاسخ به اين سوال، ادامه داد: اين اختلاف نظرها بيشتر در حوزه اجرا است که با الگويي کارآمد ميتوان آن را رفع کرد. وي در پاسخ به اصرار مجري برنامه که خواستار پاسخي شفاف به سوالش بود، گفت: من تحليل آقاي فرهنگي را قبول ندارم. چون گاهي مجلس شتابزده عمل ميکند. مثلا در اين مورد اخير، هنوز دولت نظر خود درباره «ادغام» را اعلام نکرده بود و تنها وزير راه و شهرسازي را سرپرست وزارت ارتباطات کرده بود. اما مجلس شتابزده يک طرح دو فوريتي را تصويب کرد! وي با اشاره به اينکه در برنامه چهارم دولت موظف به کاهش يک وزارتخانه شده بود، ادامه داد: در برنامه پنجم اين حکم سنگينتر شد و دولت ملزم به کاهش چهار وزارتخانه شد که سال گذشته انجام شد. اما چون وزارت ورزش هم تاسيس شده بود، دولت باز هم خواست يک وزارتخانه را کم کند. در حال حاضر بخشهاي عظيمي از وزارت ارتباطات واگذار شده و بخشهايي که در اختيار دولت است، در حد يک وزارتخانه گسترده نيست و کارمندان آن کمتر از هزار نفر هستند. البته من نمي گويم که حتما وزارت ارتباطات «ادغام» ميشود. چون دولت هنوز نظرش را نگفته است. شايد دولت بخواهد آن را به عنوان يک نهاد يا سازمان درآورد. وقتي هنوز دولت نظرش را نگفته، مجلس ميتواند در قالب يک کميته مشترک، از دولت سوال کند. نه اينکه قانون برنامه را اصلاح کند! ميرتاجالديني در بخش ديگري از اين مناظره گفت: دولت معتقد است که محدوده وزارت ارتباطات کوچک شده و مي توان آن را در يک وزارتخانه ديگر ادغام کرد يا آن را تبديل به يک سازمان نمود. اما در اصلاحيه اخيري که در مجلس در دست بررسي است، نمايندگان گفتهاند دولت براي ادغام بايد از مجلس کسب نظر کند و هيچ وزيري هم سرپرست وزارتخانه ديگر نشود. اينها دخالت در اجرا است! رئيس جمهور به استناد قانون برنامه ميتواند وزارتخانهها را ادغام کند و ميتواند هرکسي را که خواست سرپرست وزارتخانهاي بکند. مجلس نميتواند در اين امور دخالت کند. فرهنگي هم به وي متذکر شد که بر اساس قانون برنامه پنجم براي ادغام وزارتخانهها رئيس جمهور بايد از مجلس مصوبه گرفته و شرح وظايف وزارتخانه جديد را اعلام کند.بحث که به اینجا رسید، مجری برنامه به توصیه رهبر معظم انقلاب در ایجاد آرامش در جامعه و پرهیز از اختلافات روسای قوا اشاره کرد و پرسید: چرا با وجود این توصیه باز هم اختلافاتی در میان روسای قوا بوجود آمد و در فضای رسانهای عنوان شد؟ فرهنگی در پاسخ به این سوال گفت: من چند بار به آقای لاریجانی و به آقایان میرتاج الدینی و فروزنده گفتم که همه موارد اختلافی را آقایان یادداشت کنند و در جلسه سران قوا عنوان کنند و التزامی هم به جمع بندی مسائل باشد. من بیان مسائل از تریبونها را توصیه نمیکنم. چون ما قانون اساسی داریم و مسئولان بر اساس قانون میتوانند مسائل بین خود را حل کنند. ور در واکنش به اصرار مجری که میپرسید، چرا باز هم این اختلافات بوجود می آید؟، گفت: از خود آقایان سوال کنید چرا این اتفاق میافتد! به نظر من این نوع رفتارها درست نیست. میرتاج الدینی هم با تاکید بر اینکه قوا باید یکدیگر را به رسمیت بشناسند، ادامه داد: اینکه چرا رئیس جمهور مواضع خود را اعلام می کند که نباید مورد اعتراض واقع شود. رئیس جمهور در همایش قانون اساسی، انتقاداتی به اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری کرد و دیدید که همان موارد هم نهایتا لحاظ شد و آن ماده از طرح اصلاحی مجلس حذف شد. فرهنگی هم از او پرسید: نظرتان راجع به ادبیات طرح این مسائل چیست؟ اینکه بگویند «یکباره اسم یک نفر را در قانون بنویسند»! میرتاجالدینی که در بخش دیگری از این مناظره اظهارات رئیس جمهور درباره مقایسه زمان حال با دوره قاجار را «تحریف رسانهای» خوانده بود؛ بار دیگر در پاسخ گفت: آن بخش از سخنان رئیس جمهور را یکی از خبرگزاریها تحریف کرده بود. رئیسجمهور به شوخی گفته بود که این مشخصاتی که در قانون نوشتهاند، در نهایت فقط مانده که یک اسم را هم در قانون بنویسند! معاون رئیس جمهور در امر قانون اساسی، به این ترتیب بار دیگر سخنان رئیس جمهور را تکرار کرد و افزود: طرح مجلس برای حل مشکل ثبت نام نامزدها در انتخابات نبود. چون چنین طرحی را در مجلس هشتم تصویب کرده بودیم که با مخالفت شورای نگهبان مواجه شد و میشد از مجمع تشخیص مصلحت خواست که درباره آن نظر بدهد یا شورای نگهبان خودش مواردی را عنوان کند. به نظر من هدف مجلس این نبود، بلکه می خواستند اختیارات دولت را کم کنند. با این کارشان هم به شائبه فتنه ۸۸ دامن زده شد. میبینیم که بازمادگان فتنه هم از آن استقبال کردند. در حالیکه مجری برنامه متذکر میشد که این موضوع، جزء محورهای این مناظره نیست، میرتاجالدینی همچنان به سخنان خود ادامه داد و افزود: وقتی یک هیات اجرایی بالای وزارت کشور ایجاد میکنند که حتی رئیسش را هم وزیر کشور انتخاب نکند، یعنی چه؟ فرهنگی هم به او یادآورشد که رئیس آن هیات خود وزیر کشور است! مجری برنامه باز وارد مناظره شد و گفت: «مردم گناهی نکردند که مدام شاهد اختلافات دولت و مجلس باشند، آیا تغیر ساختار دولت و مجلس از مشکلات می کاهد؟» فرهنگی در پاسخ به این سوال گفت: مردم خیلی نگران بحثهای بین دولت و مجلس نباشد. دولت وسط میدان است که گاهی با برخی تصمیمات مخالفت میکند. از سوی دیگر مباحث چالشی، لازمه یک مجلس زنده است. اینکه فضا گل و بلبل باشد و همه از هم تعریف کنند که مجلس زنده مدرسی نیست! مجلس باید تصمیمات دولت را اصلاح کند. یه گفته وی، ورود مجلس به بیان سلایق و دیدگاهها و حتی تند شدنها به مردم کمک هم میکند. کما اینکه امام(ره) هم از این بحث های طلبگی استقبال می کردند. به نظر من اینکه مجلس در بحثهای کارشناسی و کاری جدی باشد امر پسندیدهای است، اما نباید به کینه و اختلاف و عداوت تبدیل شود. وی با بیان اینکه ساختارهای موجود اشکالاتی دارد و رهبر معظم انقلاب هم در سفر به کرمانشاه به نظام پارلمانی اشاره کردند، گفت: اگر به این برسیم که دولت از درون مجلس بیرون بیاید، برخی از این مشکلات حل می شود اما آن هم مشکلاتی دارد. میرتاج الدینی هم در پاسخ گفت: این مساله باید در قانون اساسی حل شود. با اصلاح آیین نامههای داخلی مجلس و دولت هم می توان اختلافات را کاهش داد. اما الان در آیین نامه داخلی مجلس، روند به گونهای است که دولت نمیتواند به خوبی از خودش دفاع کند. حتی همین آیین نامه هم به درستی اجرا نمی شود. مثلا دو وزیری که کارت زرد گرفتند، رای مثبت بیشتری داشتند. ولی چون سوال را برعکس می پرسند، جواب ها اینگونه میشود! به دلیل پایان وقت این برنامه به فرهنگی فرصت داده نشد تا به دفاع از نحوه اجرای آیین نامه داخلی مجلس بپردازد.