| طرح مسکن مهر نخستین بار در قالب بند "د" تبصره شش قانون بودجه ۱۳۸۶ اجرا شد و پس از آن بطور پیوسته و گسترده در دستور کار دولت وقت قرار گرفت بطوریکه بنا به اعلام علی نیکزاد وزیر سابق مسکن و شهرسازی، از ابتدای دولت نهم تعداد چهار میلیون و ۴۰۰ هزار واحد مسکن در نقاط مختلف شهری و رستایی کشور ساخته شد اما این روند نه تنها نتوانست گره مشکل مسکن را باز کند بلکه بر اساس اعلام کمیسیون عمران و مسکن مجلس شورای اسلامی، با وجود ارائه مسکن بیشتر از میزان تقاضا، قیمت آن پنج برابر شده است. مسکن مهر در آذربایجان شرقی نیز در ماه های پایانی ۱۳۸۷ کلید خورد که سهمیه کل در نظر گرفته شده برای این استان ۱۱۸ هزار واحد بوده که از این تعداد ۷۳ هزار واحد ساخته و ۶۳ هزار واحد آن نیز تحویل داده شده است و ۱۰ هزار واحد باقیمانده از این ۷۳ هزار واحد نیز بدلیل نبود زیر ساخت های مورد نیاز قابل تحویل نیستند، نواقص در زیر ساخت هایی چون نبود راه های مناسب ارتباطی، ضعف در ارائه خدمات آب، برق و گاز، فقدان مراکز درمانی و بهداشتی و مدارس و کیفیت نامطلوب مسکن های ساخته شده که نه تنها صدای نارضایتی صاحب خانه های مسکن مهر را درآورده بلکه آینده تحویل این مسکن به متقاضیان ثبت نام کرده را نیز در هاله ای از ابهام قرار داده است. سیاحتی پنج کیلومتری برای یک بطری آب معدنی محمد رسولی که به گفته خود پس از ۳۰ سال اجاره نشینی بواسطه اجرای طرح مسکن مهر رویای او و خانواده اش برای خانه دار شدن به حقیقت پیوسته است، در خصوص مشکلات مسکن مهر ساخته شده در شهر جدید سهند تبریز گفت: هرچند پس از ۳۰ سال با تحویل خانه ام در قالب طرح مسکن مهر در شهر جدید سهند صاحب خانه شده ام اما پس از تحویل با مشکلات جدی چون مشکل آب، برق و گاز، سختی رفت وآمد با توجه به فاصله سهند تا تبریز، نبود مراکز درمانی و مدرسه مواجه شده ایم. وی در تشریح این مشکلات اظهار داشت: تنها برای خرید معمول ترین مایحتاج روزانه خود چون آب معدنی یا اقلام خوراکی مجبوریم فاصله پنج کیلومتری بین فازهای یک و دو را طی کنیم تا شاید مغازه ای برای خرید بیابیم و علاوه بر این در مواقع نیاز به پزشک و امکانات درمانی و بهداشتی بدلیل نبود چنین زیرساخت هایی در شهر جدید سهند مجبوریم با صرف هزینه های گزاف و با مشکلات فراوان خود را به مراکز درمانی تبریز برسانیم. همیشه پای کمبود اعتبارات و منابع در میان است مدیر کل راه و شهرسازی آذربایجان شرقی نیز در خصوص مشکلات مسکن مهر و شهر جدید سهند که به عنوان مرکز ساخت مسکن برای افراد کم درآمد و فاقد مسکن کلانشهر تبریز بشمار می رود، اظهار داشت: با وجود اینکه ساخت چهار هزار و ۵۰۰ واحد از مسکن مهر در شهر جدید سهند و برای ساماندهی مشکل مسکن اقشار کم درآمد تبریز به اتمام رسده است، بدلیل آماده نبودن زیرساخت ها امکان واگذاری آنها وجود ندارد. اروجعلی علیزاده در ادامه خاطر نشان کرد: شرکت های خدمات رسانی که مسول تامین زیرساخت های مسکن مهر در این شهر جدید هستند، مانند بسیاری دیگر از سازمان ها و نهادها، مشکل اعتبارات و نبود امکانات و منابع مالی را مهمترین مشکل خود در تامین زیرساخت های مورد نیاز ساکنان مسکن مهر در شهر سهند تبریز عنوان می کنند. وی وعده های متعدد برای تامین اعتبارات، مشکل انشعابات گاز و برق و آب و محقق نشدن بسیاری از این وعده ها را در تکمیل نشدن بموقع واحدهای مسکونی طرح مهر در سهند تبریز موثر دانست و تصریح کرد: با ادامه این شرایط و وعده های هر روزه نمی توان امیدی به تکمیل این طرح تا پایان سالجاری داشت چرا که مراجعی چون بانک مسکن تمایلی به اعطای تسهیلات به متقاضیان ندارند. ایجاد شهرهای جدید با وجود بافت های فرسوده درون شهری و برخوردار از زیرساخت ها رییس بنیاد مسکن آذربایجان شرقی نیز تنها ساخت و تحویل مسکن به متقاضیان را برای حل مشکل مسکن کشور موثر ندانست و اظهار داشت: در کنار اجرای طرح هایی چون مسکن مهر باید به تامین زیرساخت های آن در کنار مسایل جانبی چون مسایل فرهنگی و اجتماعی نیز توجه شود تا چنین طرح هایی در حل مشکل مسکن برای اقشار مختلف جامعه با موفقیت روبرو شوند. محمدی با اشاره به تاثیر عملکرد مناسب بنیاد مسکن در تامین مسکن روستایی برای انتخاب این نهاد جهت ساخت مسکن مهر مناطق زیر ۲۵ هزار نفر جمعیت خاطرنشان شد: در ابتدای اجرای این طرح و با مشاوره هایی که در زمینه های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی انجام شد، تصمیم به اجرای محدود این طرح گرفتیم که اگر در همان زمان اعتبارات لازم تخصیص می یافت، با ساخت حجم عظیمی از واحدهای پیش بینی شده می توانستیم تا حدود زیادی مشکل مسکن را در تبریز حل کنیم. وی در خصوص کیفیت نامطلوب واحدهای تحویل داده شده نیز گفت: دلیل این موضوع افزایش قیمت ها در کشور طی دوره ساخت مسکن مهر بخاطر تورم و شرایط خاص اقتصادی است که پیمانکاران و انبوه سازان را مجبور به کاهش هزینه ها از طریق پایین آوردن کیفیت مصالح و نحوه ساخت واحدها کرد و نتیجه نارضایتی متقاضیانی است که اکنون منازلی با کیفیت پایین و گاه نامطلوب عایدشان شده است. وی با اشاره به مسیر نامناسب دسترسی شهر جدید سهند به تبریز اظهار داشت: دلیل این موضوع نیز قرارگیری سایت های ساخت مسکن مهر در خارج از محدوده شهرها و در شهرهایی جدید است که استدلال مطرح برای این کار ارزان بودن قیمت زمین در محدوده های خارج شهر بود در صورتی که اگر هزینه های ایجاد زیرساخت هایی چون جاده و راه ارتباطی آنها محاسبه شود، چنین استدلالی با توجه به وجود بافت های فرسوده در داخل شهرها و آماده بودن زیرساخت ها چندان پذیرفتنی نیست. ترکیب جمعیتی و وضعیت زیرساختی سهند، مستعد ناهنجاری های اجتماعی و فرهنگی رییس شورای شهر سهند نیز در خصوص مشکلات عدیده این شهر گفت: بسیاری از ساکنان و شهرندان تبریزی ساکن در شهر جدید سهند از وضعیت موجود در این شهر ناراضی هستند چرا که در این شهر مراکز آموزشی و بهداشتی وجود ندارد و گاهی حتی در مورد آب شرب نیز با مشکل روبرو می شوند. علی آهکی با اشاره به درنظر گرفته نشدن بافت های قومیتی و اجتماعی در بافت جمعیتی این شهر، نسبت به وقوع ناهنجاری های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در چنین مناطقی هشدار داد و افزود: بیشتر ساکنان سهند که از قومیت ها و شهرستان های مختلف و با فرهنگ های متفاوت در این شهر حضور دارند، با مسایل روحی و روانی ناشی از شرایط موجود دست به گریبانند و نادیده گرفته شدن مسایل جمعیت شناختی و فرهنگی در این ترکیب جمعیتی می تواند در آینده منجر به سونامی اجتماعی و فرهنگی و حتی سیاسی در این شهر جدید الاحداث شود. وی در ادامه اظهار داشت: در حال حاضر ۶۰ هزار خانوار در این شهر حضور دارند که این تعداد تا پایان سالجاری به یکصد هزار و تا سال آینده به ۱۵۰ هزار خانوار می رسد در حالیکه کیفیت واحدهای ساخته شده راضی کننده نبوده و از سوی دیگر امکانات رفاهی و درمانی چون بیمارستان ۳۰۰ تختخوابی سهند بدلیل مشکلاتی اعم از نیاز به اعطای زمین ۱۰ هکتاری و نبود بودجه ساخته نشده و چهار باب مدرسه ای نیز که قرار بود امسال در فاز سه این شهر تحویل داده شود وضعیت مشخصی ندارند و مدارس محدود موجود نیز که در حال حاضر بصورت دو شیفت خدمات آموزشی ارائه می کنند شاید با این روند به مدارس چهار شیفته تبدیل شوند. آهکی در پایان ساخت هر چه سریع تر راه اتصال شهر جدید سهند به تبریز را ضروری دانست و تصریح کرد: ساخت و بهره برداری از مسیر جدید اتصال سهند به تبریز از منطقه مارالان می تواند تاثیر بسزایی در حل بسیاری از مشکلات این شهر و ساکنان آن داشته باشند و می توان شاهد بهبود ۴۰ درصدی وضعیت فعلی بود که این مهم نیازمند توجه ویژه مسولان و همکاری همه ارگان های زیربط است. با توجه به مجموع مسایل مطرح شده بنظر می رسد حل مشکلات شهر جدید سهند تبریز و شهرهایی نظیر آن که نوزادان نارس طرحی بنام مسکن مهر هستند، نه تنها اختصاص اعتبارات و منابع مالی را می طلبد بلکه نیازمند نوعی واکاوی اجتماعی و فرهنگی است تا از بروز ناهنجاری های احتمالی بدلیل تفاوت های قومیتی و فرهنگی جلوگیری شود و با توجه به زمزمه هایی مبنی بر اجرای طرحی برای مسکن دار کردن دهک های پایین جامعه از سوی دولت جدید، تجربه چنین طرح هایی می تواند مانع از تکرار سعی و خطاهای پیشین در خصوص حل معضل مسکن کشور شده و می توان ضمن جلوگیری از اتلاف منابع و سودجویی برخی دلالان مسکن، از ایجاد تنش های جدید برای مردم در این حوزه اجتناب کرده و از مسیر کوتاه و مطمئن تری به سمت تامین یکی از نیازهای اولیه اقشار جامعه و ایجاد رضایت عمومی حرکت کرد. گزارش از: حسن عبداللهی - مهر |  |
↧
سونامی فرهنگی و اجتماعی در انتظار ساکنان شهر سهند
↧